Wprowadzanie glutenu do diety niemowlaka to nadal kwestia sporna.
Czym właściwie jest gluten? Jest to białko, które znajduje się w jęczmieniu, pszenicy, życie oraz owsie. Występuje również w takich produktach jak kasze, pieczywo, makaron. Gluten bardzo często powoduje silne alergie lub celiakię.
Często zdarza się, że dzieci nie mogą jeść niczego co zawiera gluten, ponieważ powoduje to silną nadwrażliwość, ich organizmy nie tolerują tego składnika. Mechanizm działania tej alergii nie jest do końca poznany, ale uważa się, że jest to efekt defektu genetycznego (organizm zaczyna produkować przeciwciała, które poprzez uszkodzenie kosmków jelitowych powodują chorobę jelit -czyli celiakię). Efektem tej choroby są różne dolegliwości: brak apetytu, mała waga, spowolnione zwiększanie wzrostu ciała, częste są również biegunki, wzdęcia, bóle brzucha oraz niekiedy zdarzają się nawet zaburzenia w rozwoju. Co ciekawe, choroba może przebiegać bezobjawowo przez kilka początkowych lat, a objawić się dopiero w młodości.
Trochę historii – w latach 70. lekarze poinformowali, że produkty, które zawierają gluten powinny być podawane dopiero po 10. miesiącu życia lub nawet później (jeżeli maluch ma skłonności do alergii). Wiązało się to z przekonaniem, że im mniejsze dziecko, tym wrażliwość na gluten jest większa i podanie go później zmniejsza ryzyko alergii. Jednak po latach okazało się, że to założenie nie było do końca prawdziwe. Obecnie stosuje się tzw. ekspozycję na gluten, czyli stopniowe oswajanie organizmu z tym składnikiem. Aktualnie gluten w diecie niemowlaka powinien być wprowadzany pomiędzy 4. a 7. miesiącem życia.
Gluten w diecie niemowlaka może pojawić się w dowolnym momencie po ukończeniu 17. tygodnia życia – jest to zgodne z aktualnym schematem żywienia, który został opracowany przez ekspertów z Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci – jednak zaleca się, aby nie było to później niż w 12. miesiącu życia.
Ekspozycja to stopniowe oswajanie organizmu niemowlęcia z glutenem powinna trwać pełne dwa miesiące liczone od chwili prowadzenia tego produktu do diety dziecka. W przypadku, gdy niemowlę jest karmione piersią, warto wprowadzić gluten w 6. miesiącu życia.
Co zrobić w przypadku, gdy występuje brak tolerancji na gluten? Jest to niestety dość częste. Warto obserwować dziecko i w razie jakichkolwiek objawów skontaktować się z lekarzem. Jednym z pierwszym objawów są ostre, natychmiastowe reakcje: pokrzywka lub nawet wstrząs anafilaktyczny. Reakcje, które pojawiają się z opóźnieniem to wysypki, biegunki, bóle brzucha, świszczący oddech oraz duszność.
Gluten w diecie niemowlaka jest niezbędny, ale powinien być objęty stała kontrolą oraz obserwacją rodziców.
Największym zagrożeniem jest celiakia – jest to choroba autoimmunologiczna, narażone są osoby z predyspozycją genetyczną. Wyróżnia się celiakię klasyczną, nietypową oraz bezobjawową. Objawy to nawracająca biegunka, bóle brzucha, brak przyrostu masy ciała, brak miesiączki, niedokrwistość z niedoboru żelaza, afty w jamie ustnej, wysypka o charakterze opryszczkowym.
